عکاسی از معماری داخلی و خارجی و محیط کسب و کار تاثیر زیادی در جذب مشتری دارد. امروزه اینترنت، رسانه‌های تصویری و شبکه‌های اجتماعی در تمامی عرصه‌ها پیشرو هستند. عکس‌ها در این فضاها نقش کلیدی دارند. نقش عکاسی حرفه‌ای از جمله عکاسی معماری هم در دنیای رسانه‌ای و پر از رقابت کسب و کارها پررنگ‌تر از گذشته شده است.
خیلی از کسب و کارها دارای سایت‌های اینترنتی یا اپلیکیشن‌هایی برای معرفی و تبلیغ حرفه خود هستند. از طرفی، فضاهای تبلیغاتی با عکس‌ها و تصاویر عجین شده‌اند. هرچقدر عکس‌هایی که برای معرفی یا تبلیغ در هر کسب‌و‌کار یا محیطی استفاده می‌شوند حرفه‌ای‌تر باشند، شانس دیده شدن و جذب مشتری را هم افزایش می‌دهند.
بسیاری از صاحبان مشاغل مثل صاحبان کارخانه‌ها، هتل‌ها، تولید کننده‌ها و … اهمیت این مسئله را می‌دانند. آنها عکاسان حرفه‌ای را به طور مداوم و مستمر برای معرفی و تبلیغ حرفه و محصولات یا خدمات خود به خدمت می‌گیرند. هدف تمام این افراد جذب مشتری بیشتر و معرفی بهتر حرفه خود است.
عکاسی معماری چیست؟
عکاسی معماری یکی از شاخه‌های هنر عکاسی صنعتی است و منظور از آن عکسبرداری از ساختمان‌ها و سازههای مشابه است. سوژه این شاخه از عکاسی صرفاً شامل به تصویر کشیدن جزییات دقیق ساختار فیزیکی ساختمان نمی‌شود چراکه علاوه بر آن شامل بُعد زیبایی شناختی هم می‌شود. عکاسان معماری معمولا در استفاده از تکنیک های خاص این حرفه و دوربین های تخصصی آن مهارت دارند.
هدف اصلی یک عکاس ثبت اثر هنری یک معمار است. این کار از طریق معرفی فضاهای داخلی و خارجی ساختمان و ارتباط آنها با یکدیگر انجام می‌شود. بدون شک انجام این کار، بدون داشتن شناخت و درک صحیح از ارزش ها و منطق معمار ممکن نیست. درواقع، این شناخت پیش نیاز اولیه ورود به این شاخه از عکاسی است.
حرفه عکاسی معماری عمدتاً توسط چند سازمان تجاری نمایندگی می‌شود. این سازمان‌ها تلاش می‌کنند تا بهترین شیوه‌ها در میان عکاسان معماری جهان را توسعه دهند. آنها درواقع اصول کسب و کار صحیح این حرفه را ترویج می‌دهند. از طرفی، هماهنگی‌های لازم را در میان عکاسان معماری برای ارتقاء کیفیت این شاخه از عکاسی و حفاظت از حق کپی رایت انجام می‌دهند. این سازمان‌ها عبارتند از:
-جامعه عکاسان رسانه ایالات متحده آمریکا (ASMP)
-انجمن مستقل عکاسان معماری (AIAP)
-انجمن بین المللی عکاسان معماری (IAAP)
-انجمن عکاسان (AOP)
شایان ذکر است استودیو نماد علاوه بر خدمات حرفه‌ای عکاسی معماری؛ در کنار آن خدمات جانبی ذیل را نیز در دکوراسیون داخلی و فضای بسته ارائه می کند:
عکاسی از سنگ
عکاسی از سنگ در نمای سنگی ساختمان به ویژه ساختمان‌هایی که دارای سنگ‌های براق و گرانیتی و مرمر هستند، یکی از دشوارترین، شیوه‌های عکاسی است. این نوع عکاسی هنر و مهارت و تجهیزات خاصی را می‌طلبد. در صورت نداشتن تخصص و تجربه و همچنین تجهیزات مناسب برای عکاسی از سنگ، ممکن است رنگ سنگ‌ها در تصاویر تغییر کرده یا رفله داشته باشد. کارشناسان استودیو نماد مهارت‌های لازم به منظور عکاسی از سنگ به صورت حرفه‌ای را به خوبی در سالیان طولانی کسب کرده‌اند. این استودیو آماده ارائه بکارگیری تجارب خود در زمینه عکاسی از سنگ است.
عکاسی از آسانسور
یکی دیگر از خدمات عکاسی حرفه‌ای استودیو نماد عکسبرداری از کف و درب وکابینت و جزئیات آسانسور است. روشن است که یک عکس حرفه‌ای از اجزاء آسانسور تا چه اندازه می‌تواند در ترغیب مشتریان به خرید آن تاثیر بگذارد. فروشندگان آسانسور بدون هیچ نگرانی و با داشتن کلکسیونی از این عکس‌های زیبا و حرفه‌ای می‌توانند محصولات خود را به فروش برسانند.
عکاسی از پرده و پارچه
داشتن کلکسیونی از عکس انواع پرده و پارچه از اصول اولیه کسب و کار هر فروشنده حرفه‌ای در این شغل است. عکس‌های حرفه‌ای جزییات محصولات را با رعایت نورپردازی مناسب ارائه می‌دهند؛ عکسبرداری از محصولات نخی به منظور تشخیص دقیق‌تر و بهتر جنس پرده/پارچه توسط بیننده است؛ مفتخریم به اطلاع برسانیم که استودیو نماد این سرویس را نیز به خوبی و با قیمت مناسب ارائه می نماید.
تاریخچه عکاسی معماری
اولین عکس معماری همان عکسی بود که توسط ژوزف نیسه‌فور نیپس (Nicéphore Niypce) گرفته شد. این عکس که تصویری از ساختمان‌ها بود، هم اولین عکس موفق از طبیعت بود و هم اولین عکس معماری. نام این عکس را View from the Window at Le Gras گذاشتند. در زبان فارسی این عکس به نام “اصطبل و کبوترخانه” معروف است.
پیش از او عکاس دیگری با نام ویلیام هنری فاکس تالبوت (William Henry Fox Talbot) ملقب به پدر عکاسی هم عکاسی معماری می‌کرد. از جمله عکسی که او از یک پنجره لاتین در روستای ابی لاکی در سال ۱۸۳۵ گرفته بود و با نام Latticed window in Lacock Abbey معروف گردید.
در طول تاریخ عکاسی، ساختمان‌ها سوژه‌های ارزشمندی برای عکاسی بودند. البته این نوع عکس‌ها هم به دلیل قدردانی عکاسان از جامعه معماری و هم به خاطر اهمیت فرهنگی آن بناها (و ساختمان ها) در جامعه بوده است. در دهه ۱۸۶۰ میلادی عکاسی معماری شروع به تبدیل شدن به یک رسانه بصری ثابت نمود.
همانطور که طراحی های ساختمان از فرم‌ها و شکل‌های سنتی خود تغییر پیدا کرده‌اند؛ به موازات آن عکاسی نیز تکامل یافته است. در طول قرن‌ها تا اواسط قرن ۲۰، عکاسی خلاقانه‌تر شد. درواقع عکاسان از خطوط مورب و سایه‌های شاداب در ترکیب‌بندی یا همان کمپوزیسیون (composition) هایشان استفاده کردند و در تکنیک‌های دیگر تجربه پیدا کردند.
در اوایل دهه ۱۹۵۰، معماران، تعداد بیشتری از عکاسان را استخدام کردند. به این ترتیب عکاسی به عنوان یک چیزی بیش از شکل و فورم هنری در نظر گرفته می‌شد.
قوانین عکاسی معماری
در عکاسی معماری باید از قوانین عکاسی آگاه باشید و این قوانین را رعایت کنید. یک سری قوانین بین المللی مثل قانون کپی رایت کمک می‌کند تا عکاس با اطمینان عکس‌های خود را در فضای مجازی و اینترنت به اشتراک بگذارد. قانونی به نام «آزادی پانوراما» هم هست که یک حق قانونی برای انتشار تصاویر هنری در فضای مجازی از جمله تصاویر مربوط به عکاسی معماری است. قانون دیگر در عکاسی معماری قراردادی است که بین عکاس و سفارش دهنده بسته می‌شود تا حقوق هر دو طرف به خصوص عکاس حفظ شود.
اصول عکاسی معماری
اصول عکاسی معماری شامل موضوع عکاسی، فضای معماری و ابزارهاست. اصلی‌ترین مسئله که بقیه موارد را هم ممکن است تحت پوشش قرار دهد، موضوع و ایده عکاسی است. وقتی بدانید از چه فضایی و با چه ایده‌ای می‌خواهید عکس بگیرید، ابزارها و تکنیک‌های لازم هم مشخص می‌شوند.
توجه کردن به تناسب و ارتباط بین این اصل‌های عکاسی باعث می‌شود که تا حدود زیادی در کار موفق شوید و به هدف خود برسید. بعد از مشخص شدن موضوع و پیدا کردن ایده مناسب، باید ابزارها و همچنین فضا را مهیا کنید و در زمان مناسب مشغول به عکاسی شوید. در نظر گرفتن نور روز یا شب هر کدام به نوعی تاثیرگذار هستند.
تکنیک‌های اولیه عکاسی معماری
همانگونه که در تعریف عکاسی معماری گفتیم عکاسی معماری به عکسبرداری از ساختمان‌ها می‌پردازد. این تعریف به این معنی نیست که عکاسی معماری صرفاً به عکاسی از اجزاء ظاهری درون یا بیرون ساختمان‌ها محدود می‌شود. یک عکاس باید علاوه بر داشتن مهارت عمومی در زمینه هنر عکاسی، ذوق هنری خاص این سبک از عکاسی و دید زیبایی‌شناختی هم داشته باشد.
لازمه ورود به حرفه عکاسی معماری کسب اطلاعات عمومی و دانش لازم در زمینه بناهای معماری و بررسی و ارزیابی زوایای مختلف آنهاست. به طور کلی معماری به توده‌ای از مواد ساخته شده موجود در فضا گفته می‌شود که به صورت حجم‌های توخالی ساخته می‌شوند؛ این فضاهای توخالی معمولا برای سکونت و فعالیت بشر مورد استفاده قرار می‌گیرند.
پیش نیازهای ورود به عکاسی معماری
در عکاسی معماری از دوربین‌های بزرگ، متوسط و یا دوربین‌های دیجیتال با کیفیت بالا استفاده می‌شود. برای به دست آوردن حداکثر وضوح، توصیه می‌شود که از سه پایه دوربین عکاسی نیز استفاده شود. به ویژه در فضای داخلی ساختمان که نور کمتر است.
کادر تصویر در عکاسی معماری از ساختمان‌های سنتی باید طوری تنظیم شود که خطوط و سطوح عمودی کاملاً به صورت عمودی دیده شوند. ولی در عکاسی معماری از ساختمان‌های مدرن نیازی به رعایت این نکته نیست چون ساختمان‌های مدرن از لحاظ گرافیکی کمی با ساختمان‌های سنتی متفاوت هستند.
در ساختمان‌های مدرن می‌توان از زاویه‌های غیرمتعارف و پرسپکتیو استفاده لازم را برد. معمولاً عکاسان معماری تلاش می‌کنند تا در عکس‌هایشان خطوط را به شکل مستقیم نمایش دهند، اما این قاعده کلی استثنائاتی هم دارد چون گاهی اوقات، خطوط منحنی و گرافیکی هم می‌تواند عکس‌های با ارزشی را به وجود آورد.
اولین قدم برای یک ثبت خلاقانه و هنری از یک ساختمان، ترکیب‌بندی متمایز است. قطعا ساختمان‌ها قابل جابجا شدن نیستند درنتیجه مهم‌ترین مهارت یک عکاس انتخاب نقطه‌ای مناسب برای عکاسی است. در این نقطه باید ساختار کلی بنا یا جزئیات موجود در جذاب‌ترین و خلاقانه‌ترین شکل ممکن به نمایش درآید و این ارتباط عکاسی و معماری یا رابطه عکاسی و معماری است.
عکاسی معماری خارجی
عکاسی معماری از نمای خارجی در روزها از مزیت نور موجود و در دسترس (نور خورشید) استفاده می‌کند. اگر عکاسی در شب انجام شود، از نور محیطی مثل چراغ‌های خیابانی ، چراغ‌های فضای باز، چراغ‌های بیرونی محوطه ساختمان‌ها و حتی نور ماه در آسمان استفاده می‌کند.
در بسیاری از موارد، محوطه‌سازی اطراف ساختمان برای ترکیب‌بندی (composition) کلی یک عکس مهم است. حتی لازم است که ارتباط هماهنگی را بین بعد زیبایی شناختی یک ساختمان با محوطه آن برقرار کند. عکاس از گل‌ها، درختان، فواره‌ها یا مجسمه‌ها در پیش زمینه یک ترکیب‌بندی (composition) استفاده می‌کند تا از قابلیت آنها برای کمک به دیده شدن ترکیب‌بندی و سوژه اصلی آن ساختمان استفاده می‌کند.
دقت کنید یکی از مواردی که می‌تواند بعد از عکاسی از پروژه به نمایش محصول شما کمک کند تور مجازی از پروژه ساختمانی شماست.
عکاسی معماری داخلی
عکاسی معماری یا نمای داخلی یا درونی ساختمان ها را نشان می‌دهد یا نمای بیرونی آنها را. تکنیک‌های مورد استفاده در هر یک از این ۲ نوع عکاسی معماری، شبیه هم هستند، اما برخی از آنها با هم تفاوت دارند. گاهی اوقات تجهیزات مورد نیازی که در هر یک از آنها به کار می‌رود هم متفاوت هستند.
عکاسی معماری داخلی می‌تواند با کمک نور محیطی که از طریق پنجره‌ها و اشعه ماوراء بنفش منتقل می‌شود و همچنین نور وسایل روشنایی داخلی انجام شود. هرچند، عکاسان معماری از روشنایی مکمل هم برای بهبود نور درون یک ساختمان استفاده می‌کنند. از فلش الکترونیکی ” چراغ Strobe ” یا “چراغ های هات لایت” هم می‌توان استفاده کرد.
یکی از شاخصه‌های کلیدی عکاسی معماری این است که سوژه‌های اصلی در آن به ندرت حرکت می‌کنند. بنابراین امکان استفاده از پست پروسسینگ (post processing) نیز برای دستیابی به یک طرح روشنایی متعادل حتی در غیاب نور اضافی وجود دارد.
نکات تخصصی در عکاسی معماری
یکی از اصل‌های اساسی در عکاسی آشنایی با دانش تخصصی این حرفه و مهارت در استفاده از ابزارهاست. مهم‌ترین ابزار عکاسی هم دوربین است. دوربین‌های حرفه‌ای یا دیجیتال هر روزه در حال تغییر هستند و استفاده از آنها نیاز به دانش به‌روز دارد. در عکاسی معماری باید از تمام امکانات دوربین به بهترین شکل استفاده کرد.
یکی از نکات تخصصی در دوربین‌های دیجیتال و عکاسی کنترل پرسپکتیو (Perspective control) است. شما با استفاده از این ویژگی و با تاکید بر خطوط عمودی غیرهمگرا (موازی) فاصله کانونی دوربین را تثبیت می‌کنید طوریکه چشم دوربین، عمود بر زمین ( صرف نظر از ارتفاع آن) باشد. این کار را می‌توان با کمک دوربین‌های لارج فرمت (view camera)، لنزهای tilt/shift و یا پست پروسسینگ (post processing) انجام داد.
دوربین‌های لارج فرمت (ویو کمرا) به طور سنتی برای عکاسی معماری استفاده می‌شدند. این نوع دوربین‌ها این قابلیت را دارند که زاویه و شیب لنز نسبت به سطح فیلم (film plane) تغییر داده شود. این کار نه تنها پرسپکتیو را کنترل می‌کند بلکه تنوع امکانات خلاقانه را فراهم می‌کند.
نکته تخصصی دیگر در عکس گرفتن استفاده از عمق میدان (Depth Of Field) است. در عکاسی معماری مشابه عکاسی افقی، در عمق میدان، هم پیش زمینه و هم پس زمینه (به بی نهایت) در فوکوس شارپ هستند.
لنز دوربین هم تاثیر زیادی در عکاسی معماری دارد. اخیرا دوربین دیجیتال تک‌لنزی بازتابی (DSLR) در زمینه عکاسی معماری استفاده شده است. این دوربین‌ها دارای لنزهای قابل جدا شدن، لنزهای Tilt-Shift (معمولا ثابت) با فاصله کانونی مختلف هستند.
عکاسی تبلیغاتی در معماری
واضح است که عکاسی یکی از زیرشاخه‌های عکاسی تبلیغاتی است. این نوع عکاسی درواقع عکاسی از ساختمان است و نه یک موجود زنده؛ بنابراین اگر عکسبرداری شامل موجودات زنده باشد، باید در حاشیه قرار بگیرد نه اینکه موضوع اصلی یعنی ساختمان را به حاشیه ببرد و خود سوژه اصلی قرار بگیرد. درواقع حضور موجود زنده در عکس توجه بیننده را به شدت به سوی خود جلب می‌نماید. به همین دلیل، حتی الامکان باید از این کار در عکاسی دوری کرد. همچنین، سوژه‌های نامرتبط مثل تیر چراغ برق یا درخت هم در جلوی یک نمای سنتی مناسب نیست. این حواشی مانعی برای بهتر دیده شدن قسمت‌هایی از ساختمان است. البته، برای حذف عوامل مزاحم در هنگام عکاسی معماری، می‌توان از لنزهای واید استفاده کرد.
کادربندی در عکاسی معماری
کادربندی یکی از مهم‌ترین عواملی است که باعث جذاب‌تر شدن عکس در عکاسی می‌شود. درواقع، کادربندی نگاه بیننده را جذب و خیره می‌کند. برای انتخاب یک کادر مناسب از فضایی که می‌خواهیم از آن عکس بگیریم باید به نکات زیر دقت کنیم:
- ترکیب‌بندی بین بخش‌های مختلف فضای معماری
- جذب نگاه بیننده به نقطه هدف
- استفاده از تضادهای موجود در فضای معماری
- برقراری تعادل بین المان‌های بصری مثل رنگ، نور و جایگیری اشیا
- کادربندی ابزاری (استفاده از المان‌های موجود در فضا برای ایزوله کردن سوژه)
- تنظیم تصویر پس زمینه برای پررنگ‌تر جلوه دادن فضا
- توجه به پرسپکتیو
- رعایت سادگی
در بسیاری از عوامل بالا نور نقش مهم و اساسی دارد. نحوه به کار بردن نور، انتخاب زاویه نور مناسب، کم یا زیاد کردن مقدار نور و … همگی می‌توانند در تاثیرگذاری و جذابیت عکس اثر مثبت داشته باشند.
نور در عکاسی معماری
تاثیر نور در عکاسی بسیار زیاد است. حتی در نرم‌افزارهای معماری هم تنظیمات جداگانه‌ای برای نور عکس وجود دارد. این تنظمیات برای این است که از یکنواختی نور در عکس به شکل مناسبی استفاده شود و با استفاده از کنتراست و تضاد نوری، عمق بیشتری به عکس داده شود. یکی از استفاده‌های مهم نور در عکاسی معماری اضافه کردن بُعد (dimension) به عکس است مخصوصا در عکاسی از فضایی که دارای معماری پیچیده و جزییات زیاد است. تنظیم رنگ پس زمینه باعث تعادل بخشیدن به عکس می‌شود.
نکته‌های عکاسی معماری
در کنار تمام اصول و قواعدی که باید در عکاسی به آنها توجه کنیم، یک سری نکات مهم و کلیدی هم وجود دارد که باعث حرفه ای‌تر شدن کار می‌شود. از جمله این نکات عبارتند از:
- ابزارها: استفاده از ابزارهای مناسب در عکاسی مثل سه پایه (tripod)، انواع لنزها مثل لنز واید (wide-angle lens) یا لنز تله فوتو به خلق یک عکس حرفه‌ای کمک زیادی می‌کند.
- تنظیم نور: توجه به زمان عکاسی و نور فضا و استفاده از نور طبیعی و همچنین تکنیک نوردهی باعث می‌شود که جزییات فضای معماری بهتر دیده شوند.
- تنوع: عکس گرفتن از ابعاد و زاویای مختلف بنا یا فضا باعث ایجاد تنوع در عکاسی معماری می‌شود.
- زمان: عکاسی در فاصله‌های زمانی مختلف در روز یا در فصول متفاوت سال کمک می‌کند تا بهترین انتخاب را برای سوژه داشته باشید.
- خلاقیت: در دنیای امروز که شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر عکاسی مثل اینستاگرام به شدت پرطرفدار هستند و خیلی از عموم افراد را به سمت عکاسی حرفه‌ای یا نیمه حرفه‌ای می‌کشانند ، بازار رقابت در عکاسی داغ است. چشم بیننده‌ها این روزها بیشتر از قبل به عکس‌های حرفه‌ای و خلاقانه عادت کرده و به همین دلیل از کنار عکس‌های آماتور، تکراری و غیرخلاقانه به راحتی عبور می‌کنند و مجذوب اینگونه عکس‌ها نمی‌شوند. بنابراین خلاقیت در کنار اصول حرفه‌ای عکاسی معماری می‌تواند مشخصه بسیار خوبی برای ربودن گوی سبقت در دنیای پر از رقابت امروز باشد.
وقتی یک سوژه مشخص در عکاسی داشته باشیدو روی آن تمرکز کنید، جزییات غیرضروری یا نامتناسب را می‌توانید از فضای عکاسی حذف کنید. در این صورت می‌توانید به سادگی به هدف خود از عکاسی برسید و ببیننده را سریع‌تر به سمت هدف دلخواه‌تان هدایت کنید.
عکاسی معماری ایرانی
عکاسی از معماری ایرانی کمک زیادی به معرفی هنر عکاسی شما می‌کند. معماری ایران همیشه سوژه جذابی برای تمامی عکاسان از جمله عکاسان خارجی بوده است. معماری متنوع و زیبای ایران پتانسیل بالایی برای هنرنمایی عکاسان فراهم می‌کند. عکاسانی از سراسر جهان جذب کشور ما می‌شوند تا با استفاده از معماری زیبای ایرانی، هنر خود را دوچندان کنند. استفاده از عکاسی معماری ایرانی یا سنتی به عنوان یک کار انتزاعی کمک زیادی به معرفی توانایی‌های شما در عکاسی می‌کند.
سرزمین ما از اقلیم‌های متنوع برخوردار است؛ همین عامل باعث ایجاد تنوع در معماری ایرانی شده و درنتیجه بستر خوبی هم برای عکاسی فراهم کرده است. عکس‌های گرفته شده از بناهای تاریخی و معماری‌های سنتی ایرانی نمونه های بسیار خوبی برای پی بردن به هنر عکاسان معماری است. پس شما هم از این موضوع غافل نشوید و از عکاسی معماری ایرانی برای جلوه دادن به هنر عکاسی خود استفاده کنید.
عکاسان معماری معروف جهان
عکاسان معماری معروف جهان از نسل‌های متفاوتی هستند. قدیمی‌ترین عکاسان معماری شامل راجر فنتون، فرانسیس فریث، ساموئل بورن و آلبرت لووی هستند. این عکاسان مشهور راه را برای تخصص مدرن عکاسی معماری هموار کردند. عکاسان معماری نسل بعدی افرادی همچون Ezra Stoller و Julius Shulman بودند. استولر بیشتر در سواحل شرقی آمریکا کار می‌کرد و با مدرک معماری در دهه ۱۹۳۰ فارغ التحصیل شد. شولمن که در ساحل غربی ساکن بود، پس از اینکه چند تا عکس از یکی از خانه‌های ریچارد ناترا در کالیفرنیا گرفت به یک عکاس معماری تبدیل شد.
