وجود لنزهای خوب برای یک دوربین به معنای ثبت تصاویر شارپ و با جزئیات بالا است. لنزهای مختلفی در بازار بسته به هر نوع نیاز و بودجهای وجود دارد.
موارد متعددی کیفیت کار یک عکاس را تعریف میکنند و یکی از مهمترین آنهای لنزهایی است که استفاده میکند. لنزهای خوب یک دوربین تصاویر شارپی میگیرد که سطح جزئیات و کنتراست در آنها به اندازه کافی است و از طرفی یک لنز ضعیف میتواند باعث ثبت تصاویر محو و بدون کیفیت شود.
زمان خرید لنز، مهم است نوع سوژه عکاسی خود، شرایط نوردهی و البته بودجه خود را مشخص کنید. هیچ لنزی وجود ندارد که برای هر موقعیتی عالی باشد، بنابراین باید بین و مزایا و معایب یک لنز یک تعادل در نظر بگیرید و بهترین گزینه را انتخاب کنید.
این مطلب راهنما به شما کمک خواهد کرد بهترین تصمیمات را در زمان خرید لنز بگیرید و لنزهایی را برای دوربین خود پیدا کنید که با نیاز شما هم از نظر کاربردی و هم هنری، همخوانی دارند. و هم چنین با انواع لنز دوربین آشنا شویدبا ما در مقاله دیگر در باب آموزش عکاسی همراه باشید.
انواع لنز دوربین
انواع گوناگونی از لنزها در بازار وجود دارند که برای استفاده در شرایط مختلف طراحی شدهاند. اما به طور کلی آنها را میتوان در دستههای زیر قرار داد:
لنزهای استاندارد
یکی از انواع لنز دوربین لنزهای استاندارد است. این لنزها لنزهایی هستند که طول کانونی متوسطی، معمولا در حدود 50 میلیمتر، دارند. آنها زاویه دیدی دارند که تقریبا مشابه با زاویه دید راحت انسان است، یعنی تصاویری تولید میکنند که برای بیننده «طبیعی» به نظر میرسد.
لنزهای استاندارد دوربین معمولا یک طول کانونی ثابت و گشادگی دریچه دیافراگم باز دارند، در نتیجه در محیطهای کم نور و تاریک از خود عملکرد عالی بر جا میگذارند. استفاده از آنها برای انواع سوژههای عکاسی محبوب است از جمله عکاسی منظره، عکاسی پرتره و عکاسی کاندید.
لنزهای ماکرو
یک لنز ماکرو مخصوص عکاسی از نمای نزدیک (کلوز آپ) طراحی شده است. آنها ساختار داخلی متفاوتی با لنزهای معمولی دارند در نتیجه عکسهایی بسیار خوب از نظر شارپ بودن و سطح کنتراست میگیرند، یعنی تصاویری واقعا چشمگیر به وجود میآورند.
لنزهای ماکرو برای عکاسی سوژهها در فاصله بسیار نزدیک مفید هستند. سوژههای متداول در این نوع عکاسی شامل حشرات، حیوانات و گیاهان میشود ولی برای گرفتن تصاویری با جزئیات فوقالعاده بالا از سوژههای روزمره نیز مفید هستند. لنز ماکرو یکی دیگر انواع لنز دوربین است
لنزهای تلهفوتو
یک لنز تلهفوتو طول کانونی بلندی دارد و بزرگنمایی در سطح بالا فراهم میکند و در نتیجه به عکاس اجازه میدهد از یک فاصله تقریبا دور از سوژه عکس بگیرد. آنها به نسبت سایر لنزها بزرگتر و سنگینتر هستند، گرچه پیشرفتهای اخیر در دنیای فناوری باعث شده است جمعوجورتر باشند و به راحتی بتوان آنها را حمل کرد.
لنزهای تلهفوتو برای هر نوع حوزه عکاسی که نتوانید به سوژه نزدیک شوید محبوب هستند از جمله عکاسی ورزشی و حیاتوحش. از آنها معمولا در عکاسی پرتره نیز استفاده میشود که به کار بردن چنین لنزی باعث میشود تصاویری با پرسپکتیو طبیعی و منحرفنشده شکل گیرد.
لنزهای زاویه باز
یک لنز زاویه باز دارای یک طول کانونی کوتاه است. آنها زاویه دیدی فراتر از زاویه دید لنزهای استاندارد به وجود میآورند که به آنها اجازه میدهد جزئیات بیشتری از صحنه را در یک تصویر ثبت کنند. لنزهای با زوایه بسیار باز به اسم لنزهای چشم ماهی شناخته میشوند و میتوانند تصاویری در حدود 180 درجه بگیرند که برای تولید عکسهای تقریبا انتزاعی و کنجکاوی برانگیز مناسب هستند.
لنزهای زاویه باز برای عکاسی منظره، نماهای داخلی و سایر سوژههایی مناسب هستند که در میدان دید لنزهای معمولی جا نخواهند شد. لنزهای چشم ماهی حتی فراتر از آنها عمل میکنند و برای عکاسی ورزشهای پرهیجان و تنش مانند اسکیتسواری و موجسواری مناسب هستند که اعوجاج ذاتی این لنزها یک نوع حس پویایی به عکس میدهد.
لنزهای تخصصی
در پایان، یک سری لنز تخصصی وجود دارد که برای نیازهای کمتر متداول عکاسی مناسب هستند. از جمله آنها میتوان به لنزهای شیفت و تیلت به منظور کنترل پرسپکتیو، لنزهای فوکوس ملایم برای عکاسی پرتره و لنزهای مادون قرمز برای ثبت نور خارج از محدوده معمولی نور اشاره کرد.
کیت لنزها
بسیاری از دوربینهای SLR رده ابتدایی به همراه یک یا دو لنز، اغلب اوقات تحت عنوان کیت لنزها یا لنزهای مقدماتی، ارائه میشوند. این لنزها برای شروع رویای عکاسی عالی است اما لنزهایی معمولا بسیار ارزان و آهسته با کیفیت تصویر پایین هستند.
یک کیت لنز برای آگاهی از جنبههای مختلف دوربین و این که دوست دارید از چه طولهای کانونی استفاده کنید خوب است اما باید زمانی که بودجه اجازه میدهد آن را عوض کنید.
طول کانونی
مهمترین عامل در لنزهای هر دوربینی طول کانونی آن است این امر یکی از مهمترین عوامل آموزش عکاسی است. طول کانونی نوع لنز را مشخص میکند و این که از چه سوژههایی قادر به عکاسی خواهد بود. طولهای کانونی از چند میلیمتر هستند تا بیش از یک متر و میتوانند به طور کلی در دستههای زیر قرار گیرند:
لنزهای اولترا وایلد (چشم ماهی): طول کانونی 8 تا 24 میلیمتر، مناسب عکاسی منظره، آسمان خراشها و عکاسی هنرمندانه.
لنزهای زاویه باز: طول کانونی 24 تا 35 میلیمتر، مناسب عکاسی نمای داخلی، معماری، منظرهها.
لنزهای استاندارد: طول کانونی 25 تا 85 (معمولا 50) میلیمتر، عکاسی از سوژههای معمولی .
لنزهای تلهفوتو کوتاه: طول کانونی 85 تا 135 میلیمتر، مناسب عکاسی پرتره، عکاسی کاندید.
لنزهای تلهفوتو متوسط: طول کانونی 135 تا 300 میلیمتر، مناسب عکاسی ورزشی از نمای نزدیک و پر از برخورد و هیجان.
لنزهای سوپر تلهفوتو: طول کانونی بیش از 300 میلیمتر، مناسب عکاسی ورزشی از راه دور، حیاتوحش، طبیعت، نجوم.
ضریب برش (کراپ فاکتور)
طولهای کانونی لنزها برای دوربینی با یک سنسور 35 میلیمتری «تمام فریم» اختصاصی هستند. اکثر DSLRها و تمامی دوربینها از یک سنسور کوچکتر استفاده میکنند و این قضیه روی برش حواشی عکس تاثیر میگذارد و تصویر نهایی به نسبت چیزی که با یک سنسور تمام فریم به دست میآمد، بیشتر به «طرف داخل» زوم شده است.
این برش زدن باعث میشود به نظر رسد که طول کانونی لنز از چیزی که واقعا است بیشتر است. ما میتوانیم «طول کانونی موثر» یک لنز را با ضرب کردن طول واقعی کانونی در «ضریب برش» دوربین به دست آوریم. یک ضریب برش معمولی در حدود 1.5x است، یعنی یک لنز 50 میلیمتری در واقع یک طول کانونی موثر 75 میلیمتری دارد.
قبل از خرید هرگونه لنزی، باید ضریب برش دوربین خود را به دست آورید و از آن برای محاسبه طول کانونی موثر لنزها استفاده کنید. به دنبال آن این اطمینان را خواهید داشت که لنزهایی خواهید خرید که افکت مطلوبی در اختیار شما میگذارند.پس با انواع لنز دوربین بیشتر آشنا شوید
پرایم لنزها در مقابل لنزهای زوم
یک «پرایم» لنز، لنزی با طول کانونی ثابت است در حالی که یک لنز «زوم» میتواند به طرف داخل و خارج زوم کند تا یک طول کانونی وسیعتر فراهم کند. هر کدام معایب و مزایای خاص خود را دارند.
پرایم لنزها به نسبت لنزهای زوم کیفیت اپتیکال بهتری دارند و میتوانند معمولا گشادگی دریچه بازتری را برای دیافراگم به همراه آورند و در نتیجه در محیطهای کم نور عملکرد بهتری از خود نشان دهند. نبود بخشهای متحرک در آنها باعث میشود سبکتر و ارزانتر باشند. از سوی دیگر، محدوده طولهای کانونی که لنزهای زوم در اختیار عکاس میگذارند به او انعطافپذیری بیشتری در عکاسی میدهند و باعث میشود برای طیف وسیعتری از سوژهها مناسب باشند.
انتخاب از بین پرایم لنزها و لنزهای زوم بستگی به سطح تجربه شما و سوژههایی که میخواهید عکاسی کنید دارد. اگر مبتدی هستید، یک لنز زوم میتواند انتخاب بهتری باشد چون به شما اجازه میدهد انواع طولهای کانونی را محک بزنید تا ببینید از کدام یکی خوشتان میآید. برای عکاسان باتجربهتر، کیفیت بیشتر پرایم لنزها معمولا جبران انعطافپذیری محدودتر آنها را میکند.
گشادگی دریچه دیافراگم لنز دوربین
گشادگی دریچه دیافراگم یک لنز مشخص میکند که چقدر نور از میان آن عبور کند. اغلب اوقات، یک گشادگی دریچه بازتر دیافراگم (عدد f پایینتر) ترجیح داده میشود چون به عکاس اجازه میدهد تصاویر خوبی در محیط داخل و مواقع دیگری بگیرد که خبری از نور طبیعی نیست یا مقدار آن اندک است.
گشادگی دریچه دیافراگم باز به عکاسی اجازه میدهد از سرعت سریعتر شاتر استفاده کند که در زمان عکاسی از سوژههای با سرعت بالا یا هنگامی که دوربین روی دست است، اهمیت دارد.
عیب یک گشادگی دریچه دیافراگم باز هزینه است، لنزهای دارای عدد f پایینتر نسبت به لنزهای معمولی قیمت به مراتب بیشتری دارند. این امر به خصوص در رابطه با لنزهای تلهفوتو طویل صدق پیدا میکند که یک عدد اف بیشتر میتواند به سادگی قیمت لنز را دو برابر افزایش دهد.
فوکوس لنز دوربین
اکر لنزهای دوربینهای مدرن یک مکانیسمی داخلی فوکوس خودکار دارند که برای گرفتن تصاویر شارپ مهم است. بعضی از لنزهای تخصصی ممکن است از سیستم فوکوس دستی استفاده کنند، بنابراین قبل از خرید این نکات را بررسی کنید.
بعضی از لنزها از سیستمهای فوکوس پیشرفتهتر برای نیازهای خاص استفاده میکنند.
فوکوس خودکار خاموش (بیصدا) برای عکاسی کاندید و ماکرو مفید است که در آن صدای لنز میتواند سوژه را بترساند و عملا تصویر شما را خراب کند. فوکوس داخلی به این معنا است که خارج از لنز کاملا بیحرکت باقی میماند که میتواند در عکاسی ماکرو مفید باشد که در آن هرگونه حرکتی باعث ترساندن سوژه میشود.
رفع لرزش تصویر
زمان عکاسی با سرعتهای آهسته شاتر، حرکت دوربین میتواند تصویر را محو کند. رفع لرزش تصویر (IS) برای کاهش اثر این قضیه طراحی شده است و باعث میشود تصاویر شارپتر شوند و عکاس بدون استفاده از سهپایه با سرعت شاتر پایینتر عکس بگیرد. رفع لرزش اپتیکال تصویر به نسبت نوع دیجیتالی بهتر است، گرچه قیمت آن بیشتر است.
یک لنز دارای سیستم رفع لرزش تصویر در اختیار عکاس 2 تا 4 نقطه نوردهی بیشتر قرار میدهد بدون افزایش محوشدگی قابل توجه تصویر و 4 تا 16 برابر زمان نوردهی را بیشتر میکند. چنین چیزی در زمان عکاسی در محیطهای کم نور و تاریک یا زمان نگه داشتن یک لنز تلهفوتو روی دست بسیار مفید است.
اتصال لنز دوربین
تمامی لنزها با استفاده از نوعی مکانیسم قفلکننده لنز به دوربین متصل میشود. از بین آنها میتوان به انواع سرنیزهای، پیچی و قفلکننده اشاره کرد و آنها لنزها را به بدنه دوربین متصل میکنند.
هر شرکت سازنده دوربینی طراحی خاص خود را دارد و با آن که اغلب بسیار شبیه به هم هستند ولی قابل استفاده به جای هم نیستند. زمان خرید لنز برای دوربین خود مطمئن شوید که اتصال آن به درستی صورت میگیرد و بر روی دوربین شما سوار میشود. اکثر کارخانههای شخص ثالث برای حل این مشکل لنزهای مشابهی با پایههای متفاوت میفروشند.
اندازه و وزن لنز دوربین
شما باید لنزهای خود را براساس سوژه و موقعیتهای عکاسی انتخاب کنید تا اندازه و وزن آنها، اما این دو عامل در تصمیمگیریهای نهایی میتوانند نیز مهم باشند.
مهمترین عامل طول کانونی لنز است، لنزهای دارای طول کانونی بیشتر بزرگتر و سنگینتر هستند. گشادگی دریچه دیافراگم نیز نقش کمی در وزن یک لنز ایفا میکند به نحوی که گشادگی باز دریچه دیافراگم نیاز به یک ساختار داخلی پیچیدهتر و سنگینتر دارد. هر گونه ویژگی اضافهتر مانند فوکوس بیصدا یا فوکوس داخلی وزن را به ویژه برای لنزهای دارای طول کانونی بیشتر، افزایش خواهد داد.
اگر میخواهید با دوربین روی دست عکاسی کنید، یک لنز سبکتر بهتر است چون جابهجایی آن به اطراف بهتر است و بازوی شما زمانی که نوردهی باید طولانی باشد، درد نمیگیرد. لنزهای سنگینتر اغلب اوقات لازم هستند و باید آنها را با استفاده از یک سهپایه یا مونوپاد استفاده کنید. گرچه، حواستان باشد از قدرت تحرک شما کاسته خواهد شد.
اندازه لنز یک دوربین میتواند مهم باشد اگر قصد دارید آن را در کیف سفری قرار دهید یا با خود به هواپیما ببرید، یعنی جایی که فضا محدود است. برای اینطور شرایط، بعضی از شرکتها لنزهایی میسازند که به نسبت رقبا سبکتر و جمعوجورتر هستند ولی از طرفی قیمت آنها بیشتر خواهد بود.
خرید لنز دوربین
با لیست کردن انواع سوژه عکاسی مورد نظر خود شروع کنید. ممکن است تنها یک سوژه مانند «پرتره» یا چندین سوژه مانند «پرتره و عکاسی ورزشی از نمای نزدیک» داشته باشید. طول کانونی لنز مورد نظر خود را با استفاده از مطالب بالا به دست آورید. اگر سوژه ها فاصله زیادی از هم دارند (به عنوان مثال دکوراسیون داخلی و حیاتوحش)، احتمالا تنها به یک نوع لنز نیاز نخواهید داشت.
سپس، شرایط نوردهی که تجربه خواهید کرد را بررسی کنید. مطمئن باشید که بدترین سناریوها را در نظر میگیرید تا لنزی انتخاب کنید که خاص تمامی شرایط است.
اگر از لنزهای خود در محیط کم نور استفاده میکنید حداکثر گشادگی دریچه دیافراگم الزامی است، به نحوی که برای عکاسی در محیط داخل با شرایط نوری خوب از حداقل لنزی با عدد اف 2.8 و برای نماهای داخلی تاریکتر به حداقل عدد اف 1.8 نیاز دارید.
اگر از لنزهای خود بیشتر از همه در روز استفاده میکنید دریچه گشادگی باز دیافراگم آن چنان مهم نیست، ولی ترجیح داده میشود.
اگر نیاز به امکانات خاص دیگری دارید مانند فوکوس خودکار بیصدا، آنها را نیز لیست کنید. سعی نکنید تنها به خاطر وجود امکانات بیشتر آنها را لیست کنید، چون قیمت را به شکل قابل توجهی افزایش میدهند و اگر از آنها استفاده نکنید، ارزش ندارند.
زمانی که مشخصات لنز خود را مشخص کردید، میتوانید به دنبال مدلهای خاص بگردید. طی پروسه بررسی لنز مورد نظر خود میتوانید از سایتهای نقد و نظرات سایرین در انجمنهای عکاسی استفاده کنید.
با کمی تحقیق خواهید توانست انتخاب خود را به یک سری محصول مناسب تقلیل دهید.
به طور کلی، اگر یک دوربین کنن یا نیکون دارید، بهترین لنزها آنهایی هستند که توسط خود کارخانه تولید شدهاند اما برندهای شخص ثالث بسیار عالی مانند تامرون، سیگما و نوکینا هم وجود دارند که قیمت آنها کمتر است.
اگر نمیتوانید در محدوده بودجه خود لنز مناسبی را پیدا کنید، جلوی وسوسه خود را در خرید لنز ارزانتر بگیرید. لنزهای دوربین تا چند سال دوام میآورند و بنابراین بهتر است کمی پول پسانداز کنید تا بتوانید لنزی که واقعا میخواهید بخرید.