تصاویر سراسرنما یا عکس پانوراما جزو زیباترین تصاویر در دنیای عکاسی هستند. در ثبت آنها، با حرکت دادن افقی یا عمودی دوربین چندین تصویر با هم ترکیب میشوند تا فضای بیشتری از یک صحنه در یک قاب به شکل تصویر نهایی جا گیرد.
در نتیجه، بخش بیشتری از صحنه ثبت خواهد شد و به بینندگان اجازه میدهد میدان دیدی با زاویه باز داشته باشند و به شکل واقعگرایانه تر یک مکان را ببینند.
صحنه های متداول برای عکاسی پانوراما (سراسرنما) عبارتند از ساحل، بناهای معماری در محیط باز و بسته، نماهای شهری و خط افق، قله کوهها و حتی سوژههای انسانی در دورهمیهای اجتماعی.
با توجه به این که در هر گوشی هوشمند امروزی قابلیت عکاسی پانوراما وجود دارد، همه عملا میتوانند با هر دوربینی یک عکس سراسرنما بگیرند و این قضیه فرصتی در اختیار افراد قرار میدهد تا یک تصویر پانورامای عالی بگیرند تا مخاطبان بتوانند از ابتدا تا آخر شاهد یک تصویر باشند، با آن شگفت زده شوند و خود را در آن حس کنند.با ما در این بخش جذاب از آموزش عکاسی همراه باشید.
نحوه گرفتن یک عکس پانوراما
به صورت تئوری، گرفتن یک عکس پانوراما نسبتا ساده است. مکان و نمایی عالی را در ذهن دارید و تنها کاری که باید انجام دهید ثبت یک عکس پانورامای عالی از آن است. اما قبل از گرفتن عکس باید مطمئن شوید مراحل زیر را انجام دادهاید:
- عکس خود را ترکیببندی کنید.
- از لنزهای «معمولی» استفاده کنید.
- سه پایه را به صورت تراز شده قرار دهید.
- سطح نوردهی دوربین را مشخص کنید.
- ویرایشهای لازم را روی عکس انجام دهید.
- تصاویر خود را به شکل یک تصویر سراسرنما سرهمبندی کنید.
1) عکس خود را ترکیب بندی کنید
اولین مرحله تصمیمگیری در مورد ظاهر نهایی تصویر سراسرنما است. یعنی باید تصمیم بگیرید از چه زاویه و نقطه دیدی میخواهید عکس بگیرید. فقط به صورت تصادفی یک نمای دید را انتخاب نکنید، نواحی را که میخواهید از یک حاشیه تصویر تا حاشیه دیگر در بر گرفته شوند را در نظر بگیرید.
همچنین، نقطهای را انتخاب کنید که از آنجا بتوانید یک دید بدون مزاحمت به نواحی مطلوب و مورد نظر خود داشته باشید.
همچنان میتوانید از اکثر ترفندها و نکات همیشگی ترکیببندی استفاده کنید، بنابراین از محک زدن تکنیکهای خلاقانهای مانند انباشت ترکیببندی یا ساب فریمینگ نترسید.
2) از لنزهای «معمولی» استفاده کنید
لنزهای «معمولی» (نرمال) نمایی از چیزی که میبینید ارائه میدهند و اعوجاج اطراف لبههای تصویر را که تصویر سراسرنمای شما را تشکیل میدهند به حداقل میرسانند. بهتر است با لنزهای معمولی تصاویر سراسرنما بگیرید، یعنی لنزی انتخاب کنید که طول کانونی آن بین یک لنز زاویه باز و تلهفوتو باشد، به عبارتی مقدار ایدهآل آن 35 تا 50 میلیمتر است.
به یاد داشته باشید، حین عکاسی پانوراما چندین تصویر گرفته خواهد شد و با یکدیگر سرهمبندی میشوند در نتیجه لنز باید میدان دیدی با زاویه مطلوب در اختیار شما قرار دهد، نه این که خود لنز میدان دید خوبی داشته باشد.
3) سه پایه را تراز کنید
زمانی که برای گرفتن تصاویر سراسرنما از سه پایه استفاده میکنید، مطمئن شوید آن را به درستی تراز کردهاید تا محور چرخش کاملا نسبت به زمین افقی و عمودی باشد. این قضیه باعث خواهد شد زمانی که دوربین را با سه پایه حرکت میدهید (پن میکنید) از واقعگرایانهترین نما و زاویه یک صحنه را با حداقل اعوجاج ( که میتواند در طول مرحله سرهمبندی باعث بروز مشکلاتی شود) بگیرید.
اگر سه پایه یا سر سه پایه یک تراز حبابی داخلی دارند، میتوانید از آن استفاده کنید چون به شما کمک میکند تا مطمئن شوید دوربین شما کاملا تراز است. اگر چنین تجهیزاتی را ندارید، باید یک تراز حبابی جداگانه بخرید که روی سه پایه یا دوربینتان نصب شود.
4) سطح نوردهی دوربین را مشخص کنید
اکثر دوربینهای اشاره کن و عکس بگیر مدرن به صورت خودکار از تصویر اول تنظیمات صحیحی برای نوردهی تصویر در نظر میگیرند و آن را در تصاویر بعدی حفظ میکنند تا جای ممکن سطح جزئیات بالا باشد و بتوانید یک تصویر سراسرنما با سطح نوردهی یکنواخت بگیرید.
اما زمان استفاده از دوربینهای حرفهای با تنظیمات دستی، باید از حالت نورسنجی دستی استفاده کنید. ولی قبل از انجام این کار، باید میانگین تنظیمات نوردهی را برای صحنه خود با کمک نورسنج دوربین مشخص کنید. نحوه انجام این کار به صورت زیر است:
- زمانی که در حالت خودکار (Auto) یا برنامه (Program) یا سبز (گرین) قرار دارید، در منوی دوربین بهترین روش نورسنجی را (ماتریسی، نقطهای یا تمرکز بر مرکز) برای صحنه انتخاب کنید. پیشنهاد میکنیم از روش نورسنجی ماتریسی یا ارزیابیکننده استفاده کنید چون چندین قسمت از صحنه را آنالیز میکنند تا سطح نوردهی کلی مشخص شود.
- در حالی که دوربین خود را به نواحی مختلفی از صحنه گرفتهاید چند عکس از بخش‌های مختلف صحنه بگیرید و به حالت نورسنجی دوربین اجازه دهید برای هر صحنه ضریب اف (گشادگی دریچه دیافراگم) و سرعت شاتر را پیشنهاد دهد.
- حواستان به تنظیمات نوردهی باشد تا جلوی نوردهی بیش از حد نواحی روشنتر صحنه، مانند جزئیات آسمان، را بگیرید.
- در نهایت صفحه مدرج روی دوربین (dial) را بچرخانید تا در حالت استفاده از نورسنجی دستی قرار گیرد و تنظیمات سرعت شاتر و ضریب اف انتخابی خود را در آن قرار دهید تا بتوانید عکاسی را شروع کنید.
فراموش نکنید تنظیمات مطلوب تعادل سفید خود را قبل از عکاسی سراسرنما انتخاب کنید.
5) ویرایشهای لازم را روی عکس انجام دهید
اگر با استفاده از اپلیکیشن دوربین یک گوشی هوشمند قصد دارید عکس پانوراما بگیرید، بعید است بتوانید روی تصویر ویرایشهای لازم را انجام دهید چون دوربین پس از این که تصاویر را گرفتید به صورت خودکار آنها را با هم سرهمبندی میکند.
اما اگر قصد دارید مرحله سرهمبندی را بعدا با استفاده از یک برنامه ویرایش عکس انجام دهید، میتوانید تغییرات لازم برای نوردهی و اصلاح هرگونه اعوجاج را لحاظ کنید تا در مرحله سرهمبندی به مراتب کارتان سادهتر شود.
ممکن است اگر تصویر سراسرنمای نهایی بخش‌های یکنواختی داشته باشد مجبور به تکرار این مرحله شوید.
6) تصاویر خود را به شکل یک تصویر سراسرنما سرهمبندی کنید
در نهایت، با استفاده از یک نرمافزار ویرایش عکس خوب تصاویر خود را سرهمبندی کنید. برنامههایی مانند لایتروم و Camera Raw گزینههایی عالی هستند چون میتوانند چندین تصویر خام را به شکل یک تصویر سراسرنما یا HDR ترکیب کنند و آن را با جزئیات فوقالعاده بالایی با فرمت DNG ذخیره سازند.
جزئیات تصویر نهایی را بررسی کنید تا وجود هرگونه تناقض و یکنواخت نبودن در تصویر که از دستتان در رفته است مشخص شود و سپس به مرحله بعد برگردید و تصویر نهایی را بهتر کنید.
در پایان، رزولوشن را تعیین کنید و با توجه به هدف استفاده از تصویر بهینهسازیهای لازم را انجام دهید.
نکاتی که هنگام گرفتن یک عکس پانوراما باید به یاد داشته باشید
1) از حالت عکاسی پانوراما استفاده لازم را ببرید
اگر دوربینی با حالت عکاسی پانوراما دارید، از این حالت استفاده کنید. وجود آن به شما کمک خواهد کرد چند تصویر بگیرید و یک تصویر پانوراما به وجود میآورد و این فرصت را خواهید داشت تا آخرین تصویر را بررسی کنید و آن را با یک نمای زنده از صحنهای که دوست دارید عکس آن را بگیرید، در یک سطح قرار دهید.
این ویژگی همچنین به حفظ سطح نورپردازی کمک میکند تا در بین ثبت تصاویر مختلف تغییر نکند و کار دوربین یا برنامههای ویرایش عکس در سرهم بندی نهایی تصاویر و ایجاد یک تصویر سراسرنما یا سطح نوردهی یکنواخت ساده شود. آیا شما میدانید که این عکسها اگر درست گرفته شوند میتوانند به ساخت یک تور مجازی نیز کمک کنند؟
2) همپوشانی خوب است
زمانی که چندین عکس برای یک تصویر پانوراما میگیرید، همیشه توصیه میشود آنها را تا یک حد خاصی همپوشانی کنید. یعنی لبه عکس قبلی را ثبت کنید تا هرگونه جزئیات از دست نرود و برای سرهمبندی سادهتر تصویر در مراحل بعدی یک راهنما به وجود آورید.
برخی از افراد تصاویری که گرفته اند را با حداقل 15 درصد همپوشانی سرهمبندی میکنند، چون این کار به آنها اجازه میدهد جلوی ظاهر شدن هرگونه لنز فلر و اعوجاج روی لبهای قابهای تصویر در عکس نهایی پانوراما را بگیرند.
مقدار صحیح یا اشتباهی برای حد همپوشانی وجچود ندارد، فقط باید سطح لازم آن را برای دوربین خود مشخص کنید.
3) دوربین خود را تراز و صاف نگه دارید
اگر قصد عکاسی به صورت تجربی را ندارید، همیشه دوربین خود را تراز نگه دارید تا تمامی بخش‌های تصویر سراسر نمای خود را با نقطه دید کم یا بیش مشابهی ثبت کنید. این قضیه به صورت طبیعی مانع تراکم اعوجاج برای لنزهای خمیده میشود که معمولا علت آن کج کردن دوربین به سمت بالا و پایین است.
اگر بتوانید اعوجاجها و تحریفها را در حداقل مقدار ممکن نگه دارید، جلوی مسائلی مانند نبود مقدار کافی همپوشانی و شکلگیری تصویر سراسر نمایی با جزئیات گسیخته را میگیرید.
4) به تنظیمات نوردهی دوربین خود دقت کنید
هیچکس دوست ندارد عکس پانوراما با نوردهی بگیرد که یکنواخت نیست. زمان استفاده از دوربینهای حرفهای که حالت عکاسی سراسرنما ندارند، حواستان باشد دوربین را در حالت عکاسی دستی قرار دهید تا به صورت خودکار تنظیمات را برای گرفتن تصاویری «صحیح» اما با نوردهی متفاوت تغییر ندهد.
5) حواستان به بخشها و عناصر متحرک داخل صحنه باشد
یک تصویر ایدهآل سراسرنما، تصویری است که در آن کل صحنه و عناصرش در زمانی که دوربین خود را حرکت میدهید ثابت باقی میمانند. اما، انجام این کار در زمان عکاسی در نواحی که در آن عناصر متحرک دیده میشود، مانند مردم، ماشینها و ابرهایی با سرعت جابهجایی بالا، سخت است.
اگر میخواهید تصویری شارپ بگیرید که بخش‌های محو نداشته باشد یا گاهی اوقات در بخش‌های مختلف عکس سراسرنمای شما سوژه مشابهی وجود دارد، توصیه میکنیم برای یک زمان مناسب صبر کنید و سپس هر تصویر را به محض این که عناصر مورد نظر از قاب خارج شدند ثبت کنید.
اما باید اشاره کنیم، وجود چنین تحرکهایی اگر بخواهید فعالیت در یک بازار شلوغ یا یک خط افق طوفانی را نشان دهید، خوب است.
6) به استفاده از لنزهای اولترا واید اعتماد نکنید
عکاسانی که به طور کامل با لنزها و قواعد عکاسی سراسرنما آشنا نیستند، ممکن است نسبت به استفاده از لنزهای بسیار واید وسوسه شوند، یعنی لنزهایی که تصویر را برای بهبود پرسپکتیو و ثبت جزئیات بیشتر صحنه در هر تصویر تحریف میکنند. این تکنیک گاهی اوقات باعث ثبت تصاویر نسبتا خوب سراسرنما میشود که البته بستگی به صحنه و برنامه سرهمبندی دارد.
اما همانطور که در بالا از مزایای صاف نگه داشتن دوربین قبل از عکاسی صحبت کردیم، حفظ تحریف و اعوجاج در حداقل مقدار ممکن باعث میشود برای مرحله سرهمبندی یک تصاویر سراسرنمای بینقصتر داشته باشید
7) از چندین حالت از صحنه عکس بگیرید
تنها برای ثبت نمای کل تصویر خودتان را محدود به یک حالت نکنید. با توجه به وجود برنامههای پیشرفته ویرایش عکس و سرهم بندی آن میتوانید عملا دوربین خود را هرجایی جابه جا کنید، حتی از بالا به پایین تا جزئیات بیشتری را در بر گیرد که معمولا در زمان حرکت دادن دوربین تنها به صورت افقی ثبت نمیشوند.
انجام این کار به شما اجازه خواهد داد برای بالا بردن کیفیت و جزئیات در قسمتهای بالا و پایین قاب تصویر همپوشانیهای بیشتری داشته باشید، یعنی جایی که خط افق و عناصر پیشزمینه حضور خواهند داشت.
8) به حالت عمودی دوربین خود را حرکت دهید
فقط به صورت افقی تصاویر سراسرنما نگیرید. همچنین از حالت جابهجایی دوربین به صورت عمودی استفاده کنید. سوژه ها و صحنه های مختلفی وجود دارند که میتوانید در این حالت از آنها عکس سراسرنما بگیرید مانند آبشارها و ساختمانهای مرتفع. فقط دوربین را در حالی که روی یک سه پایه قرار دادهاید به صورت افقی بگیرید و از تکنیکهای اشاره شده در این مطلب استفاده کنید.
