تا حالا تصویر یک آبشار یا اقیانوس را دیدهاید که آب ظاهری نرم و ابریشمی دارد، تقریبا غیرواقعی است و شاید هم تصویری از فضای شهر دیده باشید که در آن ماشینها به خطوط قرمز رنگ طولانی تبدیل شده‌اند؟ شاید دیدهاید و فکر هم کردهاید که این عکسها شدیدا دست کاری شده‌اند. در حقیقت، این نوع عکاسی تکنیک سادهای است که با استفاده از سرعت طولانی شاتر امکانپذیر است. پس از مطالعه این مقاله شما متوجه میشوید چطور توسط این تکنیک، عکاسی با نوردهی طولانی، تصاویری عالی بگیرید.
عکاسی با نوردهی طولانی تکنیکی در عکاسی است که در طول سالهای گذشته بسیار محبوب شده است. این سبک براساس استفاده از سرعت طولانیتر شاتر برای ثبت، محو یا مبهم کردن عناصر متحرک است. آب ظاهر یک ابریشم جادویی یا مه مانند را میگیرد و ابرها در امتداد آسمان رگهرگه میشوند. همانطور که در بالا اشاره کردم، استفاده متداول دیگر عکاسی با نوردهی طولانی نزدیک جادهها است که نور ماشینها به خطوط قرمز و سفیدرنگ شناوری بر روی زمین تبدیل میشود. اینها تنها دو نمونه از مواردی است که در آن میتوانید از عکاسی با نوردهی طولانی استفاده کنید. در حقیقت تنها چیزی که این تکنیک را محدود میکند سطح خلاقیت شما است. از این تکنیک میتوان تقریبا در هر سبکی از عکاسی استفاده کرد. چند نمونه از آنها عبارتند از :
• Steel wool photography (نوعی عکاسی با از طریق چرخاندن و سوزاندن براده فولاد)
• Startrails (ثبت حرکت ظاهری ستارهها در شب)
• نمای شهر
• زندگی خیابانی
• عکاسی آبستره (انتزاعی)
این لیست را میتوان تا بینهایت ادامه داد. با ما با این آموزش عکاسی از استودیو نماد همراه باشید.
سرعت شاتر چیست
سرعت شاتر، مقدار زمانی است که شاتر دوربین باز است و برحسب ثانیه یا کسری از ثانیه حساب میشود. یک کسر بزرگتر 1/1000 سرعت شاتری سریعتر نسبت به کسر کمتر 1/10 است و در نتیجه به نور کمتری اجازه میدهد به سنسور برسد. یعنی دوربین در حالی که شاتر باز است، هر چیزی متحرک را ثبت میکند. به همین دلیل است که آب شبیه به ابریشم به نظر میرسد و ماشینها در بعضی از تصاویر ردی از نور بر جا میگذارند. تجهیزات لازم برای عکاسی با نوردهی طولانی قبل از شروع به عکاسی پیشنهاد میکنیم چند چیز را بخرید. تمامی آنها برای این نوع عکاسی الزامی نیستند ولی هم کیفیت عکس را افزایش میدهند هم کار شما را ساده میکنند. • دوربین دارای حالت عکاسی بالب (Bulb) • سهپایه (الزامی) • آزادکننده شاتر • فیلترهای ND
استفاده از سه پایه
برای عکاسی با نوردهی طولانی سهپایه الزامی است. ممکن است خلاقانه عمل کنید و دوربین خود را روی سنگها یا دیگر اشیاء قرار دهید، ولی میدانید که به خوبی سهپایه نیست. استفاده از سرعت شاتر به تعداد ثانیههای زیاد یا حتی دقیقه، باعث میشود که گرفتن یک عکس شارپ با دوربین روی دست غیرممکن شود. به طور کلی، استفاده از سهپایه را پیشنهاد میکنیم، مخصوصا زمانی که سرعت شاتر طولانیتر از 1\60 ثانیه است. شما میتوانید در اکثر فروشگاههای عکاسی سهپایههای ارزانی پیدا کنید. ممکن است خرید یک سهپایه ارزان وسوسهکننده باشد ولی باید مدل محکمی بگیرید چون خیلی مهم است دوام زیادی داشته باشد. خرید یک سهپایه باکیفیت در دراز مدت باعث صرفهجویی در پول شما میشود.این یکی از مهمترین اجزا هنگام آموزش عکاسی است.
دستیابی به نوردهی طولانی با فیلترهای ND
یکی دیگر از تجهیزات مفید برای این نوع عکاسی فیلتر کاهنده نور (چگالی خنثی یا ND) است. با آن که اگر در شب عکاسی میکنید نیازی به این فیلترها نیست، اما از آنها در عکاسی منظره برای نوردهی طولانیتری یا در طول روز استفاده زیادی میشود. این فیلترها از نظر قدرت بسیار فرق دارند بنابراین فیلتر مناسبی را انتخاب کنید که افکتی که میخواهید در عکس خود داشته باشید را فراهم کند. فیلترهای ND در دو مدل هستند: فیلترهای مربعی شکل و فیلترهای پیچی که داخل یک نگهدارنده فیلتر قرار میگیرند. هر کدام مزایای خاص خود را دارند ولی طبق تجربه، من استفاده از سیستم فیلتر مربعی شکل را ترجیح میدهم. دلیل این که از فیلترهای پیچی به فیلترهای مربعی شکل رو آوردم این بود که اغلب اوقات در آن واحد از بیشتر از یک فیلتر استفاده میکنم، معمولا یک فیلتر ND معمولی و یک فیلتر ND مدرج. سیستمهای فیلتر به شما اجازه میدهند فورا پشتهای از 2، 3 یا حتی 4 تصویر به وجود آورید. علاوه بر این، فیلترهای ND مدرج به نسبت فیلترهای مربعی بهتر هستند چون شما میتوانید به آسانی آن را با افق همطراز کنید. برندهای زیادی وجود دارند که بهتر است قبل از خرید کمی در مورد آنها تحقیق کنید. بسیاری از فیلترها کالر کستهای غلیظی دارند و با آن که به سادگی در مرحله پس از پردازش میتوان آن را رفع کرد ولی میتواند کاملا آزاردهنده باشد. قیمت بین این فیلترها از 50 تا 300 دلار متغیر است و اغلب اوقات تفاوت بین مدلهای ارزان (البته نه ارزانترین) و گران قابل توجه نیست.
2 گام، 6 گام، 10 گام: چه تفاوتی با هم دارند؟
ممکن است این اصطلاحات را قبلا شنیده باشید: 2 گام، 6 گام یا 10 گام. اینها قدرت فیلتر را تعریف میکنند و مقدار گامها به شما میگوید چقدر میتوانید سرعت شاتر را افزایش دهید. 10 گام در بین عکاسان زیادی، به ویژه آنهایی که تازه با تکنیک عکاسی با نوردهی طولانی آشنا شده‌اند، بسیار محبوب است. اگر میخواهید تصاویری با آبهای ابریشمی و ابرهای رگهرگه به دست آورید، فیلتر 10 گامی به شما اجازه خواهد داد از سرعت شاتری استفاده کنید که هزار برابر طولانیتر از سرعت شاتر معمولی است. به عبارت دیگر، استفاده از آن میزان نور ورودی به سنسور را تا 1000 مرتبه کاهش میدهد. واقعا شگفتآور است. به جای استفاده از سرعت شاتر1/60 ثانیه میتوانید از 16.7 ثانیه استفاده کنید! طبق تجربه من در کار با بعضی از فیلترها، یک فیلتر 10 گامی ممکن است در واقع نزدیکتر به 11 گام باشد. فیلترهای با این قدرت باعث میشوند حتی امکان استفاده از سرعت شاتری در حد چندین دقیقه وجود داشته باشد.
استفاده از آزادکننده شاتر
تجهیزات نهایی که پیشنهاد میکنم بخرید آزادکننده شاتر است. اگر از میزان نوردهی کمتر از 30 ثانیه استفاده میکنید، خرید آن الزامی نیست ولی همیشه خرید آن را توصیه میکنیم تا سطح حرکت ناخواسته کم شود. برای این نوع تصاویر خرید یک آزادکننده شاتر ارزان کافی است. ممکن است بعدا به فکر خرید یک مدل مجهز تایمر و مکانیسم قفل کردن هم بیافتید.
برای استفاده از آزادکننده شاتر برای عکاسی با نوردهی طولانی دو دلیل وجود دارد: • استفاده از یک کنترل از راه دور به شما این اطمینان را میدهد که دوربین روی سهپایه بیحرکت میایستد و حرکت نمیکند. (یا میتوانید از قابلیت تایمر دوربین خود استفاده کنید) • شما قادر هستید با استفاده از حالت عکاسی بالب دوربین خود به سرعت شاتری طولانیتر از 30 ثانیه دست پیدا کنید.
نحوه عکاسی
حالا که با تجهیزات و مقدمات لازم آشنا شدید، وقت عکاسی است! این جا اوضاع جالب میشود. همانطور که در مقدمه اشاره کردم، Long exposure photography در سناریوهای مختلف استفاده میشود. ما در این مطلب به استفاده از آن در عکاسی منظره نگاهی میاندازیم. اما امکان استفاده از این تکنیک در هر حوزهای از عکاسی وجود دارد. اگر چند وقتی است که عکاسی میکنید، باید از اهمیت پرسپکتیو و ترکیببندی خوب عکس باخبر باشید. زمان عکاسی با نوردهی طولانی این قضیه مهم است، حتی با آن که بسیاری از افراد اهمیتی به آن نمیدهند چون آسمان یا آب به اندازه کافی جالب و جذاب هستند. اما لطفا اهمیت ترکیببندی را فراموش نکنید چون پشیمان خواهید شد! از خودتان یک سوال ساده بپرسید: از چه چیزی دارم عکس میگیرم؟ اگر آسمان، آب یا گل بخش جالب عکس شما است باید قسمت زیادی از قاب را به خود اختصاص دهند. خوب است بگوییم که اگر خبری از ابر نیست، ممکن است نیاز به نوردهی طولانی نداشته باشید، مگر این که بخواهید از یک رودخانه یا آبشار عکس بگیرید.
فوکوس عالی
اولین کاری که پس از پیدا کردن ترکیببندی انجام میدهیم قرار دادن تصویر در فوکوس است. زمان استفاده از یک فیلتر ND تیره مانند فیلتر 10 گامی، شما متوجه خواهید شد که فوقالعاده تیره هستند. به سختی میتوان از بین فیلتر چیزی دید و کار کردن سیستم فوکوس خودکار دوربین غیر ممکن است. این قضیه باعث میشود تصویر در فوکوس قرار نگیرد. زمانی عکس بگیرید که خورشید در حال طلوع یا غروب است.
قبل از قرار دادن فیلتر در جلوی دوربین، به حالت فوکوس دستی جابهجا شوید و از نمای زنده (Live View) برای فوکوس دستی استفاده کنید. اگر با استفاده از آن راحت نیستید میتوانید از حالت فوکوس خودکار هم استفاده کنید ولی به یاد داشته باشید قبل از گرفتن عکس به حالت دستی برگردید. اگر این کار را فراموش کردید و دوربین زمان گرفتن عکس هم چنان از فوکوس خودکار استفاده میکند، متوجه خواهید شد که دوربین قادر به فوکوس نیست چون تمام چیزی که میتواند ببیند به رنگ تیره است. بنابراین مهم است به محض شروع عکاسی به حالت فوکوس دستی برگردید. پیش از استفاده از فیلتر یک مرحله دیگر وجود دارد یعنی گرفتن یک عکس آزمایشی. با این کار مطمئن میشوید که عکس شارپ است و میدانید بدون فیلتر چه سرعت شاتری ایدهآل است. زمان محاسبه سرعت شاتر با استفاده از فیلتر به یادآوردن این عدد مهم است.
گرفتن عکس
حال زمان تغییر تنظیمات دوربین رسیده است. تنظیمات دوربین خود را در حالت عکاسی دستی قرار دهید و گشادگی دریچه دیافراگمی که در تصویر آزمایشی استفاده کرده بودید را نگه دارید. معمولا عدد اف ایدهال برای عکاسی منظره بین 7.1 و 13 است. اما به نوع تصویری که میخواهید بگیرید بستگی دارد. ایزو باید تا جای ممکن پایین نگه داشته شود و چون از سهپایه استفاده میکنید باید در حدود 100 باشد. زمان استفاده از یک فیلتر ده گامی، یا فیلتری که به اندازه کافی لازم است برای سرعت شاتر بیشتر از 30 ثانیه تیره باشد، سرعت شاتر خود را در حالت «Bulb» (در بعضی از دوربینها «Time») قرار دهید. به طور خلاصه، بالب شاتر را تا زمانی که دکمه آن فشار داده شود باز نگه میدارد. به همین دلیل است که باید یک آزادکننده شاتر داشته باشید. یعنی میتوانید شاتر را با هر سرعتی که خواستید استفاده کنید چه یک ثانیه است چه 10 ساعت. ممکن است فکر کنید چطور باید سرعت شاتر را محاسبه کنید زمانی که فیلتر اجازه به ورود نور کمتری میدهد. این شاید سختترین بخش عکاسی با نوردهی طولانی باشد اما با دیدن نور بیرون آگاهی از سرعت شاتر سخت نیست. دو راه برای محاسبه این قضیه وجود دارد، هر دو نتیجه یکسانی در اختیار شما قرار میدهند ولی یکی سادهتر و سریعتر است (اما من پیشنهاد میکنیم مدل سختتر هم یاد بگیرید تا نحوه عملکرد آن را بدانید) و ابتدا آن را معرفی میکنم.
استفاده از فناوری به نفع خود
فناوری هم آزاردهنده و هم مفید میتواند باشد. برای عکاسی با نوردهی طولانی ابزاری وجود دارند که زندگی شما را سادهتر میکنند. اگر گوشیهوشمند دارید اپلیکیشنی به اسم NDCalc را باید دانلود کنید. این اپ به صورت خودکار سرعت شاتر صحیح را براساس سرعت شاتری که بدون استفاده از یک فیلتر نیاز دارید، محاسبه میکند. به همین دلیل است که سرعت شاتر استفاده شده در عکس آزمایشی خود را باید به یاد بسپارید. این اپلیکیشن شمارشگر معکوسی دارد تا بدانید چه زمانی نوردهی را تمام کنید (بسیار مفید است اگر از یک آزادکننده شاتر ارزان و حالت بالب استفاده میکنید). روش دوم اندکی سختتر است ولی برای درک کاری که واقعا انجام میدهید الزامی است. این روش آن قدر سخت نیست ولی در ابتدا کمی گیجکننده است. اگر مطلب را تا الان با دقت خوانده باشید میدانید که از فیلتر ND ده گامی نور 1000 مرتبه کمتر عبور میکند. یعنی این فیلتر ND به شما اجازه میدهد سرعت شاتر خود را تا 1000 مرتبه طولانی کنید. بنابراین اگر از سرعت شاتر 1/125 استفاده میکنید شما حالا میتوانید آن را به 8 ثانیه افزایش دهید. اگر از 1/30 استفاده کردهاید میتوانید از 32 ثانیه استفاده کنید!
جمع بندی
اگر قصد عکاسی با یک فیلتر ND 10 گامی را دارید باید یک چیز را بدانید یعنی: ممکن است نیاز باشد از سرعت شاتر حتی طولانیتر از چیزی که محاسبه کردهاید، استفاده کنید. مطمئن شوید در زمان خوبی تنظیمات دوربین خود را مشخص کردهاید تا بتوانید چند تصویر آزمایشی خوب بگیرید. زمانی که سرعت شاتر را حساب کردید، یک تصویر آزمایشی دیگر اما این مرتبه با زمان نوردهی صحیح و استفاده از فیلترها بگیرید. به سادگی اگر تصویر تیره یا روشن است خودتان متوجه خواهید شد که باید سرعت شاتر را افزایش یا کاهش دید. تکنیک عکاسی با نوردهی طولانی واقعا جالب است اما درک کامل تمامی جوانب مختلف آن زمان میبرد. به یاد داشته باشید، اگر با نوردهی 300 ثانیهای عکاسی میکنید، صدها عکس نخواهید گرفت!
