ادی بریکل ترانهسرا و خواننده آمریکایی میگوید: «من تمامی فضاهای منفی را با هر چیز مثبتی که میتوانم میپوشانم.» فضای منفی میتواند به چیزی اشاره کند که خوب نیست. ولی فضای منفی در عکاسی همچنین اغلب اوقات به یک فضای سفید یا عکاسی مینیمالیسم اشاره میکند. نکته بدی در مورد آن وجود ندارد. فضای منفی یک تکنیک واقعا بیهمتا است که در حرفه عکاسی خود باید آن را امتحان کنید.
ما گاهی اوقات دوست داریم ترکیببندی خود را با رنگها و اجسام زیادی پر کنیم. زمانی که در مورد حوزه منفی صحبت میکنیم، دقیقا عکس این قانون است. تصویر نهایی اکثرا از فضای خنثی یا خالی ترکیببندی شده است و یک بخش کوچک از ترکیببندی یک جسم واقعی داخل خود دارد.
این نوع ترکیببندی روی سوژه داخل عکس تاکید میکند و همچنین ارزش بیهمتایی به آن میدهد. این نوع ترکیببندی قدرت زیادی دارد و زمانی که به درستی انجام شود میتواند عکس شما را از یک تصویر معمولی به تصویری واقعا چشمگیر تبدیل کند.
در ابتدا زمانی که شروع به استفاده از فضای منفی در عکاسی خود میکنید ممکن است کمی خستهکننده باشد. تمامی تلاشها موفقآمیز نخواهند بود. عملا در هر جایی که اطراف شما دیده میشود فرصتهایی برای ثبت تصاویری با فضای منفی وجود دارد.
باید بدانید چطور نگاه کنید و از چند تکنیک در دستیابی به شاهکارهای فضای منفی فوقالعاده استفاده کنید.
توضیح فضای مثبت و منفی
فضای مثبت
فضایی در تصویر است که نگاه بیننده را به خود جلب میکند. به عبارتی سوژه اصلی است که تمام توجه در ترکیببندی را به خود اختصاص میدهد. محلی است که معمولا نگاه بیننده ابتدا به سمت آن میرود.
فضای منفی
عبارت از فضایی در ترکیببندی است که معمولا در پس زمینه قرار میگیرد. معمولا توجه بسیار زیادی را به خود جلب نمیکند و در اکثر موارد نیت اصلی عکاس است. از آن برای تعریف یا ترسیم فضای مثبت استفاده میشود.
در عکاسی فضای منفی، عکاس از این فضا که معمولا در فوکوس اصلی نیست استفاده میکند و آن را برای پر کردن حداکثر بخشهای ترکیببندی به کار میگیرد. فضای منفی توجه بیشتری را به نسبت فضای مثبت به خود اختصاص میدهد و یک پرسپکتیو بیهمتا به وجود میآورد. همچنین به تعریف عکس میافزاید و احساسات قوی را تحریک میکند.
فضای منفی و احساسات
عکاسی فضای منفی میتواند حس شگفتی، مرموز بودن و آرامش را به وجود آورد. بیننده اگر تصویر رنگ زیاد، آشفتگی یا مزاحمهای بصری زیادی نداشته باشد با سوژه ارتباط قدرتمندتری شکل میدهد.
ممکن است بیشتر از چیزی که فکر کنید با فرصتهایی برای ایجاد تصاویری با فضای منفی روبرو شوید. همه چیز به این بستگی دارد که چطور چیزهای مختلف را تجسم کنید یا چشم خود را برای نگاه متفاوت به آنها آموزش دهید.
به عنوان مثال، چند سال قبل من در جایی ایستاده بودم که دید خوبی به یک صخره معروف در اقیانوس اطلس در شرق کانادا داشت. صبح زود و هوا کمی مهآلود بود و اکثر این ساختار بینظیر را پوشانده بود.
زنی که کنار من ایستاده بود و به همان جا نگاه میکرد رو به من کرد و گفت «واقعا غمناک است، من میخواستم از صخره Percé عکس بگیرم، ولی ظاهرا امکانپذیر نیست.»
او ناامیدانه آن جا را ترک کرد و تصویر خود را نگرفت.
من مدت زمان زیادی آن جا ماندم و مه را نگاه کردم که چطور مانند یک پتوی سنگین روی صخره را میپوشاند. من فکر کردم این یکی شگفتانگیزترین چیزهایی است که آن روز اتفاق افتاد. من احساس خوش شانسی کردم که در آن لحظه دقیقا آن جا بودم تا چنین منظره شگفتانگیزی را ثبت کنم.
گاهی اوقات یک تغییر کوچک در دیدگاه میتواند تفاوت بزرگی به جا بگذارد.
ایجاد تعادل در تصویر
فضای منفی به هیچ وجه فضای خالی نیست. اگر چنین تفکری دارید، در دیدن فرصتهایی که در اطراف شما وجود دارد با مشکل روبرو میشوید. شما میخواهید فضای منفی فوکوس اصلی تصویر شما باشد و امیدوارانه احساسات قوی را تحریک کند.
ما یاد گرفتیم قوانین مهمی را در ترکیببندی به عنوان مثال قانون یک سوم دنبال کنیم. گرچه، با عکاسی فضای منفی، چنین قانونهایی اکثرا کاربرد ندارند. تخیل شما چیزی است که در عکاسی فضای منفی حکمفرمایی میکند.
گرچه اگر میخواهید در این نوع عکاسی موفق شوید باید به چند چیز توجه کنید و از یاد نبرید.
کمتر به معنای بیشتر است
ترکیببندی عکس خود را با فضای منفی پر کنید. سعی کنید اشیائی را کمترین حواسپرتی و مزاحمت را به وجود میآورند در ترکیببندی خود قرار دهید. رنگهای جامد (solid colors) یا بافت عناصر عالی برای استفاده از عکاسی فضای منفی هستند. از بافت یا رنگ برای پر کردن اکثر بخشهای ترکیببندی استفاده کنید.
موقعیت
سوژه باید در درجه دوم قرار گیرد و جایی گذاشته شود که معمولا در درجه اول نگاه بیننده را به خود جلب نمیکند. قرار دادن سوژه در هر جایی از گوشه قاب تصویرتان به دفعات نتیجه خوبی برای شما به همراه خواهد آورد.
سعی کنید بین فضای منفی و فضای سفید یک نوع تعادل به وجود آورید.
مقدار را دو برابر کنید
یک قانون طلایی است که در ترکیببندی مقدار فضای منفی را در مقایسه با فضای مثبت دو برابر کنید.
دیافراگم
سعی کنید زمان عکاسی فضای منفی از عمق میدان کم دوری کنید. علت این است که نه سوژه و نه فضای منفی در این نوع عکاسی نباید محو باشند.
به فضای آزاد بروید و احتمالهای مختلف را بررسی کنید
زمانی که به چیزهای مختلف متفاوت نگاه کنید و از پیروی قوانین سنتی خود سرپیچی کنید، فرصتهایی متعدد زیادی را برای ثبت تصویر بیهمتا پیدا خواهید کرد. به یک صحنه نگاه کنید و تلاش کنید داستان خاص خود را با ثبت عکستان بیان کنید.
عکاسی فضای منفی یک راه عالی برای توسعه مهارتها و افزایش قدرت دید عکاسی شما است. بنابراین به یاد داشته باشید، گاهی اوقات کمتر به معنای بیشتر است.