عکاسی معماری شاخه ای از عکاسی به شمار میرود که هدف آن عکاسی از ساختمانها و بناهای مشابه است که به شکل هنرمندانه و دقیقی به تصویر کشیده میشوند. عکاسان معماری در استفاده از تکنیکها و دوربینهای تخصصی مهارت بالایی دارند. در عصر مدرن ما، این فرهنگ حریص به تصاویر باعث شده است از طریق عکاسی با هنر معماری بیشتر آشنا شویم. مزایای عکاسی معماری واقعا بینظیر هستند از جمله: به مردم اجازه میدهد به صورت بصری ساختمانهایی که هرگز ممکن است فرصت دیدن آنها را در زندگی خود به دست نیاورند، درک کنند و به دنبال آن منبع باارزشی به وجود میآید که به ما اجازه میدهد لغتنامه معماری خود را گسترش دهیم. ما در این مقاله سعی بر شرح نکات عکاسی معماری کرده ایم تا ذهن شما را نسبت به این فضا روشن تر کنیم .
تاریخچه عکاسی معماری
نخستین عکس تاریخ به اسم «نمایی از پنجره» در لوگرا که توسط عکاسی معروفی به اسم Nicéphore Niépce گرفته شده است، اولین عکس معماری نیز تلقی میشود چون ثبت آن از نمای ساختمانها صورت گرفته است. به همین شکل، عکسهای گرفته شده توسط ویلیام هنری فاکس تالبوت عکاسی معماری محسوب میشوند، از جمله عکسهای او از یک پنجره توریدار که در Lacock Abbey در سال 1835 گرفته شده است.
در سراسر تاریخ عکاسی، ساختمانها سوژههای با ارزشی برای عکاسی بودهاند که تحسین اجتماع از معماری و اهمیت فرهنگی آن را به نمایش گذاشتهاند. در طول سالهای 1860 میلادی، شروع شکلگیری عکاسی معماری به عنوان یک رسانه بصری متمایز رقم خورد.
هرچه طراحی ساختمانها تغییر یافت و از اشکال سنتی خود در آمد، عکاسی معماری نیز با تحول روبرو شد. در طول اوایل تا اواسط قرن بیستم، سطح خلاقیت در عکاسی معماری اوج گرفت چون عکاسان از خطوط مورب و سایههای شاداب در ترکیببندی خود استفاده و تکنیکهای دیگری را نیز تجربه کردند.
در اوایل دهه 50 قرن نوزدهم، معماران با استخدام عکاسان متعددتر باعث شدند عکاسی معماری بیشتر به عنوان یک فرم هنری نگریسته شود.
تکنیکهای عکاسی معماری
یکی از اصول عکاسی معماری کنترل پرسپکتیو با تاکید بر خطوط عمودی است که همگرا (موازی) نیستند. با قرار دادن صفحه کانونی دوربین به نحوی که عمود به زمین است یا استفاده از دوربینهای قطع بزرگ یا لنزهای تیلت شیفت میتوان به این مهم دست پیدا کرد.
در قدیم از دوربینهای قطع بزرگ برای عکاسی معماری استفاده میشد چون به جابجایی یا کج شدن لنزها نسبت به صفحه فیلم اجازه میدادند. چنین قضیهای باعث کنترل پرسپکتیو میشود و همچنین برای خلاقیت عکاس فضا ایجاد میکند.
امروزه بیشتر از دوربینهای DSLR در زمینه عکاسی معماری استفاده میشود. این دوربینها همچنین از لنزهای قابل تعویض و تیلت شیفت با طولهای کانونی متفاوت (معمولا ثابت) بهره میبرند.
نمای خارجی و داخلی
عکاس معماری که یکی از شاخه های عکاسی صنعتی است معمولا نمای داخلی بناهای ساختمانی یا خارجی آن را به تصویر میکشد. تکنیکهای استفاده شده در هر کدام از این دو یکسان است ولی تفاوتهایی با هم داشته و گاهی اوقات به تجهیزات متفاوتی نیاز دارند.
عکاسی نمای خارجی
یکی از نکات عکاسی معماری از نمای خارجی استفاده از نور روز یا در شب از نور محیطی چراغهای خیابان، چراغهای بیرونی یک ساختمان، نور ماه و حتی مهتاب، ولی در موقعیتهای تاریک اصلا ثبت عکس انجام نمیگردد.
در بسیاری از موارد، منظره اطراف ساختمان برای ترکیب کلی یک عکس مهم و حتی برای برقراری یک هماهنگی هنرمندانه بین بنا و محیط الزامی است. در عکس اغلب اوقات گلها، درختان، آبنما یا مجسماتدر پیشزمینه ترکیب به چشم میخورند و از توانایی آنها در هدایت چشم بیننده به داخل ترکیب عکس و سوژه اصلی آن یعنی ساختمان استفاده میشود.
عکاسی نمای داخلی
در عکاسی معماری از نمای داخلی نیز میتوان از نور محیطی که از میان پنجرهها و پنجرههای سقفی عبور داده میشود، استفاده کرد. اکثر اوقات، عکاسان معماری از منابع نوری تکمیلی برای بهبود شرایط نورپردازی داخل یک ساختمان استفاده میکنند.
یکی از ویژگیهای عکاسی معماری این است که سوژههای اصلی به ندرت تکان میخورند. بنابراین استفاده از مراحل ویرایش پس از پردازش برای ایجاد نورپردازی متعادل، حتی در نبود منابع نوری سنتی، امکانپذیر است.
حال به نکاتی میرسیم که یک عکاس معماری حرفهای آنها را رعایت میکند. رعایت این نکات باعث میشود قدرت بصری عکاسی معماری بالا برود و همچنین عکاس توسط آن داستانهایی فراتر از تصاویر میگوید تا رابطه بناهای ساختمانی با زمینهها، فضا و زمانشان را بیان کند.
نکات عکاسی معماری
1. عکاسی در شرایط مختلف جوی و زمانهای مختلف از روز
افراد اغلب اوقات برای عکاسی از عجایب معماری به دنبال شرایط نورپردازی دراماتیک مانند ساعات غروب میگردند یعنی زمانی که سایهها طولانی و رنگها روشن هستند. گرچه این امر اغلب اوقات منجر به شکلگیری عکسهای بینظیری میشود ولی فضای ساختمان را تنها در یک بازه زمانی مشخص به تصویر میکشد. گرفتن چندین عکس در زمانهای مختلف از روز یا حتی در شرایط جوی گوناگون میتواند باعث به تصویر کشیدن داستان کاملتری از رابطه ساختمان با محیط اطرافش شود.
2. اولویتدهی برای شرایط نورپردازی خوب
بدون توجه به زمان عکاسی، شرایط نورپردازی خوب همواره یک اولویت است. نورپردازی معماری عالی باعث تاکید بر یک فضا، یک ساختار یا جو خاص میشود و بنابراین همواره در شکلدهی درک مخاطب از چیزی که در آن پروژه معماری خوب مهم است، نقش قاب توجهی ایفا میکند. و این یکی از نکات عکاسی معماری قابل توجه است.
3. جستجو برای یک زاویه عکاسی عالی
تغییر پرسپکتیو نه تنها یک کار سرگرمکننده است بلکه میتواند مزایای زیادی نیز به همراه داشته باشد. صرف وقت برای پیدا کردن یک زاویه متفاوت برای عکاسی که میتواند شکل فرم انتزاعی یا کمتر دیده شده از جزئیات یک ساختمان را نشان دهد میتواند باعث ایجاد سطحی از زیبایی و تحسین شود.
4. عدم ترس از قرارگیری مردم در تصویر (معماری بدون آنها وجود ندارد)
روند گذشته به این شکل بوده است که در عکاسی معماری مردم دیده نشوند، انگار وجود آنها به نوعی آلودگی پاکی و زیبایی آن بنا را در پی داشته است. خوشبختانه، تعداد زیادی از عکاسان سرشناس معماری به این روند پایان دادهاند. معماری بدون ما وجود ندارد و نخواهد داشت بنابراین یک عکاس خوب معماری از حضور مردم در عکس ناراحت نمیشود.
5. بررسی جزئیات به همان میزان کل
با آنکه عکاسی با لنزهای زاویه باز همواره در عکاسی معماری کار هوشمندانهای بوده ولی بناهای ساختمانی حاوی صدها جزئیات ریز هستند که زمان قرار دادن یک اتاق در یک قاب، نادیده گرفته میشوند. یک عکاس خوب معماری جزئیات را از نمای نزدیک ثبت میکند و به عنوان مثال باعث آشکارسازی نکته جدیدی در مورد تاریخچه آن بنا یا نحوه ساخت آن میشود.
6. عدم ثبت عکس از بنا در قالب یک شیء
تصور کنید به دنبال دیدن یک بنای ساختمانی شوکه میشوید، چون تنها عکس آن را از زاویه خوبی که گرفته شده است دیدهاید. عکاسی معماری به شکلی که یک بنا ماهیت یک شیء را به دست آورد، یعنی باعث شود یک فرد آن را تنها از یک نقطه نظر در ذهن خود مجسم کند، یکی از اشتباهات بزرگ عکاسی معماری است. یک عکاس خوب حرفهای میداند ثبت کامل پراکندگی فضایی ساختمان امر سادهای نبوده ولی غیرممکن نیز نیست.
7. استفاده از ابزار پس از پردازش
پردازش تصویر یک بخش کاملا استاندارد از عکاسی است که به عکاس اجازه میدهد عکسهای خود را به نحوی ویرایش کند تا با فضایی که قصد ترسیم آن را دارد هماهنگ شود. با آنکه تصاویر را تنها با درک کامل از تغییراتی که قابل قبول هستند باید انجام داد ولی استفاده از نرمافزارهایی مانند فوتوشاپ یا لایتروم با توجه به قابلیتهای پیشرفتهای که دارند میتوانند باعث سادهسازی مواردی مانند اصلاح لنزها شوند.
8. برخورداری از تجهیزات مناسب عکاسی
یک عکاس معماری خوب چون به دنبال ثبت عکسهای با کیفیت بالا است، از تجهیزات با کیفیت و به روز نیز استفاده میکند تا نتیجه کار به مراتب بهتر شود. استفاده از لنزهای باز یکی از متداولترین اصول عکاسی از ساختمانها و فضاهای داخلی است و عکاس معماری با استفاده از سهپایه تصاویر بهتری در شرایط نوری کم میگیرد. یک عکاس خوب از فیلترهای پولاریزه نیز برای بالا بردن سطح کنتراست و شفافتر کردن تصاویر استفاده میکند.
9. بازدید متعدد از مکان مورد نظر
عکاس معماری برای آشنایی با لایههای جدید آن بنای معماری بارها و بارها از آن مکان دیدن میکند. مشاهده یک عکس عالی از یک بنای به تازگی ساخته شده بدون شک تجربهای زیبا و دلفریب است اما یک عکاس معماری حرفهای بعد از ثبت آن تصویر اول بینظیر خود از آن مکان بارها دیدن میکند، چون گاهی اوقات جنبههای واقعا جالب یک بنا تنها با گذشت زمان آشکار میشوند.
10. تحقیق در مورد بنا از قبل
مطالعه در مورد تاریخچه و علت یک بنای معماری قبل از بازدید یک شرط الزامی است که بدون شک به عکاس کمک میکند عکس خود را براساس داستان یا ایدهای پیش ببرد که وجودیت و ماهیت آن بنا را به تصویر بکشد.
انواع عکاسی معماری
شما هم یقینا با ساختمانهای زیادی در زندگی خود روبرو شدهاید که از اکثر آنها خوشتان آمده است. این ساختمانها در دستههای مختلفی قرار میگیرند از فوقالعاده بزرگ و بزرگ گرفته تا متوسط و کوچک ولی همگی در ذات خود یک شاخصه طراحی متمایز دارند. عکاسی از بعضی از ساختمانها به نسبت سایرین چالشبرانیگزتر است. ولی در واقع عکاسی معماری بر چند نوع است؟
عکاسی معماری عمومی | عکاسی معماری فرهنگی
موزهها، گالریها، تئاترها، مراکز سرگرمی، کتابخانهها، دادگاهها، ساختمانهای دولتی
عکاسی معماری تجاری
ساختمانهای اداری بسیار بزرگ یا متوسط تا کوچک
عکاسی معماری ورزشی و استادیوم
استادیومها و میدانهای بزرگ مسابقات، استادیومهای ورزشی، مراکز آبی، مجموعههای سرگرمی سرپوشیده و سر باز
عکاسی معماری آموزشی
دانشگاهها، موسسات آموزشی، دبیرستانها، مدارس ابتدایی
عکاسی معماری مهماننوازی | عکاسی معماری فروشگاهی
رستورانها، کافهها، بوتیکها، فروشگاههای خردهفروشی، مراکز خرید، فود کورتها، کافیشاپها
عکاسی معماری سلامت
بیمارستانها، مراکز آموزش سلامت، دندانپزشکی، آسایشگاهها، مراکز مراقبت از سالمندان
عکاسی معماری هتلداری
هتلهای بزرگ، مسافرخانهها، مراکز استراحت
عکاسی اقامتی | عکاسی آپارتمان
اقامتگاههای خصوصی، مجتمعهای آپارتمانی،
عکاسی از فضای باز | عکاسی طراحی شهری
فضای باز و طراحی شهری در فضاهای عمومی
عکاسی معماری صنعتی و تجاری
برای شرکتهای تجاری، ساختمانی، ساخت و ساز، شرکتهای معدنکاری
افرادی که در زمینه معماری فعالیت دارند عکاسان حرفهای را استخدام میکنند تا از نتیجه کار آنها عکس بگیرند، این کار برای کسب این اطمینان است که بتوانند یک سند بصری از هدف و نتیجه طراحی خود به دست آورند که نتیجه ماهها و سالها تلاش است.
از این عکسها هر روز در شرکتها برای امور تبلیغاتی از جمله از طریق رسانههای زیر استفاده میشود:
- محتوای وبسایت
- رسانه اجتماعی
- پروپوزالها و نمونه کارها برای مشتریان
- به منظور نشان دادن تجربیات گذشته در ارائه موفق پروژهها
- جوایز کسب شده
- مقالات و تبلیغات مجلهها
راههای متفاوت برای عکاسی معماری
اکثر افراد به نظر میرسد از ساختمانها بیشتر به صورتی عکس میگیرند که تصویر آن ثبت شود تا اینکه یک اثر هنری خلق کنند. ولی معماری چیزهای بیشتری برای عرضه دارد و شما میتوانید تصاویر شگفتانگیزی بگیرید.
اما باید گفت پتانسیل داستانگویی وجود دارد. چه این داستان در مورد کارکرد استفاده از ساختمان بوده باشد یا عملکردی که در حال حاضر دارد، شما میتوانید از آن در گرفتن عکسهای خود و پردازش بعد از آن، استفاده کنید. شاید بخش خاصی در آن وجود داشته باشد که شما بسیار نسبت به آن جذب شوید.
عکاسی از جنبههای مختلف
شما نیازی نیست از نمای کلی ساختمان عکس بگیرید. بخشهایی را در نظر بگیرید که میتوانند تصاویر جالبی به وجود آورند. مواردی جالبی مانند کندهکاریها و طراحیهای داخلی یک در یا محل نصب چراغها خیلی راحت دیده نشده و فراموش میشوند. اگر ساختمانی پیدا کردهاید که از آن خوشتان آمده است، داستان کلی آن را بگویید و سپس بخشهایی را انتخاب کنید که دوست دارید یعنی جزئیات. شما میتوانید بیشتر از یک عکس بگیرید.
به عنوان مثال راهروها بسیار جالب میتوانند باشند و تفکر جالبی در خود دارند یعنی مسیر آنها به جایی ختم میشود.
به اطراف نگاه کنید و اینکه چطور در داستانگویی به شما میتوانند کمک کنند
برای دیدن چیزی بیشتر از تنها خود ساختمان وجود دارد. به مکان قرارگیری ساختمان توجه کنید و اینکه ساختمانها یا دیگر موضوعات اطراف آن میتوانند چه اطلاعاتی در این خصوص بدهند. به عنوان مثال یک برج مدرن که توسط ساختمانهایی از دوره ویکتوریا احاطه شده است یا برعکس، موضوع جالبی به وجود میآورند. یک تئاتر قدیمی که در بین فروشگاههای زیادی قرار گرفته که بسته شدهاند. تمامی اینها حسی از مکان را فراهم میکنند.
رنگی یا سیاه و سفید
خیلی راحت میتوان تصور کرد که همه چیز باید سیاه و سفید باشد. هنرمندان معمولا چنین تفکر دارند ولی در واقع نباید تنها به این صورت عمل کرد. این یک انتخاب شخصی است و به چیزی که با تصویر خود میخواهید به دست آورید بستگی دارد.
شاید بهتر باشد ابتدا از خود چند سوال بپرسید. آیا حذف رنگ بار دراماتیک تصویر را افزایش میدهد؟ اگر آن را رنگی بگیرید حواس بیننده از داستانی که میخواهید بگویید پرت میشود؟ به چه چارچوب زمانی میخواهید اشاره کنید؟ آیا شکل و فرم از چیزی که آنجا وجود دارد مهمتر است؟ اگر جواب این سوالات مثبت است، شاید سیاه و سفید انتخاب مناسبتری برای آن تصویر است.
پردازش
زمانی که بحث نحوه پردازش تصاویر مطرح میشود، بستگی به نیتی دارد که برای آن تصویر در نظر گرفتهاید. اگر نشان دادن ساختار آن است، باید تنها اصول پردازش را رعایت کنید.
اگر برای عکاسی از یک ساختمان هزینهای دریافت کردهاید، باید هدف این کار و خواسته مشتری خود در تصویر نهایی را در نظر بگیرید. آیا آنها تصاویری معمولی یا با ظاهری متفاوت میخواهند؟ توجه کنید مشتری صاحب تصویر نهایی است و باید به خواسته او احترام بگذارید.
سخن آخر
حال که با نکات عکاسی معماری آشنا شدید، متوجه شدید که عکاسی از بنا و نمای داخلی و خارجی ساختمان ها اگر با آگاهی و دانش انجام پذیرد می تواند یکی از حرفه ای ترین شاخه عکاسی صنعتی محسوب شود. ما در استودیو عکاسی صنعتی نماد با بهترین تجهیزات می توانیم از تمام فضاهای مورد نظر شما در فوق العاده ترین حالت عکاسی کنیم .پس با ما همراه باشید